ELFAZI KÜFÜR VE ÇEŞİTLERİ

 

Elfâz’ın tekili olan lafız (lafz); söz, kelime ve ifade demektir. Küfür ise “kefera” fiilinden masdar olup, sözlükte; bir şeyi örtmek anlamına gelir. Kalbindeki imanını örten kimseye de bu yüzden münkir veya kâfir denilmiştir. Bir terim olarak, kişiyi küfre düşüren ve dinden çıkmasına sebep olan sözlere “elfâz-ı küfür” adı verilir.

Bir mü’mini küfre düşüren sözler dörde ayrılır. Bunlar: İstihzâ, istihfaf, istihkar ve  istinkârdır. İstihzâ, dinin esaslarından birini alaya almak; istihfâf, inanılması gereken ve zarûrât-ı diniyye denilen prensipleri küçümsemek, hafife almak; istihkar, dinle ilgili temel esasları ve dinin mukaddes saydıklarına hakaret etmek, çirkin sözler söyleyip sövmek; istinkâr ise bir İslâmî hükmü açıkça inkâr etmek veya dince mukaddes olan şeylere inanmayıp küfretmek.

Allah’ın zâtı, sıfatları, fiilleri, isimleri, emirleri, yasakları hakkında şaka yollu da olsa alay ederek küçümseyici konuşmak ve Allah’a çirkin sözler söylemek kişiyi dinden çıkarır.

“Allah ile, O’nun ayetleriyle, O’nun Rasulü ile alay mı ediyorsunuz? Boş yere özür dilemeye kalkışmayın. Siz imandan sonra küfre düştünüz.”  (Tevbe: 9/65)

 

Küfür  şüphe, cehalet ve inkar gibi sebeplerle iman edilmesi gereken şeylere iman etmemektir. Bu konu çok teferruatlı bir konu olduğu için biz fazla detaylara girmeden kısaca ve daha mühim mevzuları zikredeceğiz. Toplamda Küfür üç çeşittir.

 

1-     Cehli Küfür: Kafirlerin ve cahillerin küfrü gibi.

2-     İnkari ve İnadi Küfür: Firavn ve ona benzeyenlerin küfrü gibi.

3-     Hükmi Küfür: Şeran iman edilmesi gereken şeyleri  hafife alma, bilmeden inkar etme neticesinde meydana gelen küfürdür. İşte bizim ele alacağımız küfür mevzu budur.

 

1- Allah Teala’ya onun sıfatlarına ve efaline taalluk eden küfür sözleri: Bir kimse Allah’ı layık olmadığı bir şey ile vasf eder veya isimleri ve emirleri ile alay ederse, sıfatların dan birini inkar ederse, ortağı, karısı, çocuğu var derse. Ona cehalet, acizlik ve noksanlık nisbet ederse, Kudüs, Kayyum ve Rahman gibi Allah’a mahsus olan isimleri mahlukata takarsa kafir olur.

Yine bir kimse yaratılmışlara ait olan bazı özellikleri Allah’a izafe ederse kafirdir. Mesela bazı insanlar bilmeden Allah’a dua ederken bizi kanadının altında saklasın ve buna benzer sözler sarf ediyorlar bunu bilmeden yapmışlarsa günah işlemişlerdir. Tövbe etmeleri gerekir. Eğer bunu bilerek yapmışlarsa kafirdir.

 

Bir kimse Allah bana şunu emretse yapmam derse veya falan adam benim ve Allah’ın nezdinde Yahudi gibidir derse, bütün alimlere göre kafirdir.

Hasta olan bir adam için bir kimse bu adamı Allah unutmuştur veya Allah’ın unuttuklarındandır derse kafir olur.

 

Bir kimse eğer ben bunu yaptıysam kafir olayım derse ve yaptığını da biliyorsa kafirdir. Çünkü küfre rıza vardır. Yine bir kimse yapmadığını bildiği halde “Allah biliyor ki bunu yaptım” derse kafirdir.

Yine bir kimse ben Allah’tan, peygamberden, kuran dan uzağım Yahudi’yim Hıristiyan’ım derse kafirdir.

 

Allah’la İlgili Çevrede Çokça Duyulan Elfâz-ı Küfürden Bazıları

(Söyleyeni Şirke Düşürmesinden Korkulan, Müslümanları Mürted Yapmasından Endişe Edilen Çirkin Sözler)

 

“Allah’lık” (saf bir insan için)

“Allah’sız” (Bunun Allah’ı yok, bu kimseyi Allah yaratmamıştır anlamında)

“İşimiz Allah’a kaldı” (İşimiz yaş,  netice beklemeyin anlamında)

“İnşâallah deme, kesin söz ver” (İnşâallah, yani Allah dilerse sözünün yanlış ve yetersiz olduğu anlamında)

“Seni Allah gibi seviyorum” (Allah’ı sever gibi çok sevmek, fanatiklik anlamında)

“Seni elimden Allah bile kurtaramaz” (Allah’ın gücü bile yeterli olmaz anlamında)

“Burada Allah yok, Peygamber izinde” (Karakolda, hapishanede vb. Allah’ın yardım edemeyeceği anlamında)

“Allah’ın olmadığı, şeytanın bol olduğu yerde elime geçecek, ciğerlerini sökerim” (Allah’ın olmadığı yer olabileceği anlamında)

“Allah, ondan verdiği canı alamıyor” (Borcuna sâdık olmayanlar hakkında, Allah’ın âcizliği anlamında)

“Allah’ın hükmü burada geçmez” veya “o eskidendi, şimdi Allah’ın hükmü uygulanmaz, devir değişti” (Allah’ın hükmünün geçersizliğini iddia veya tüm zamanlara ait olduğunu inkâr anlamında)

“Şu işin (şeyin) Allah’ını yapar” (Allah’ı herhangi bir şeye benzetme anlamında)

“Sen Allah mısın be?” (Bir yaratığın Allah olma ihtimalini çağrıştıracak anlamda)

“Ye Allah ye”, “vur Allah vur” (Allah’ı kula benzetmek anlamında)

“Allah Baba”, “Allah’ın oğlu gelse…” (Allah’a çocuk isnad etme anlamında)

“Tapılacak kadın” (Allah’tan başka  tapılacak/ibadet edilecek mâbud kabulü anlamında)

“Futbol/müzik ilâhı, …tanrıçası” (Allah’tan başka ilâh kabulü anlamında)

“Hâkimler hâkimi” (Allah’ın dışında bir varlığa Allah’ın bir sıfatını verme, her şeyi yönlendiren anlamında)

“Sezar’ın hakkı Sezar’a, Tanrı’nın hakkı Tanrı’ya”  (Allah’a denk başkasının hakkı olduğu, Allah’ın her yerde tek güç olmadığı anlamında)

“Allah bizi unuttu” (Allah’ın zorluklarla denemesi konusunda Allah’ı unutma gibi bir eksiklikle vasfetme anlamında)

“Filan kimse şu şeyi yarattı” (Yaratma fiilini gerçek anlamda, yani yoktan var etme manasında başka birine verme, Allah’ın fiiline ortak kabulü anlamında)

“Allah’ın başka işi mi yok, bununla uğraşacak?” (Allah, her şeyi takdir edip, her şeye hükmünü geçirmez, O’nun dediğinin ve müdâhalesinin dışında da işler olur anlamında)

“Allah bilir ki, şu iş şöyledir” ,   “Allah şâhit şunu şöyle yaptım”  dediği halde, yalan söylemiş olsa; Allah’a iftira atmak ve gizli-açık her şeyi bildiğini kabul etmemek anlamında)

“En büyük filân takım, başka büyük yok” (Ekber/en büyük sıfatının Allah’tan başkasına verilmesi ve başka büyüğün olmadığı, Allah’ın büyüklüğünün inkârı veya  büyüklükte ortağı olduğu anlamında)

“Allah’ımı inkâr edeyim ki, şu şöyledir” (Söylediği söz, doğru bile olsa; Allah’ı inkâr etmeyi ihtimal olarak kabul ve inkârı basite almak anlamında)

“Allah, şunu şöyle yaratsaydı, şu işi şöyle yapsaydı ne iyi olurdu” (Allah’ın yarattığını beğenmemek, O’na eksiklik ve kusur isnad etmek anlamında)

“Allah, keşke şunu haram kılmasaydı, şunu farz etmeseydi” (Allah’ın hükmünü beğenmemek anlamında)

(O konuda âyet ve kudsî hadis olmadığı halde,) “Allah şöyle buyurmuştur” demek (Kur’an’da olmayan, ispatlanamayan cümleleri Allah’a isnâd etmek, dolayısıyla Allah’a iftira etmek anlamında)

(Allah’ın kesin olarak haram kıldığı bir şeyi yiyip içerken “Allah’ın ismiyle (Bismillâh)” demek (Allah’la, Allah’ın haram hükmüyle alay etme anlamında)

Allah’ı, O’nun kurallarını, O’nun dinini, kitabını…  istihzâ/alay, küçük görme, hakaret, inkâr etme.

Allah’a, dine, dince mukaddes sayılan şeylere küfür, sövme veya çirkin söz söyleme.

Allah’tan başka mutlak gaybı bilen olduğunu kabul etme.

Allah’tan başkasına söylenmesi câiz olmayan şeyleri başka şeyler için söyleme: “Yeşil gözlerinden muhabbet kaptım, Diz çöküp önünde yıllarca taptım.” , “Mihrâbım diyerek yüz sürdüm” , “Bir Allah’a, bir de sana taptım” , “Kâbe Arabın olsun, bize Çankaya/Anıtkabir yeter” , “Ey, bugünleri borçlu olduğumuz ulu Atatürk” vb.

Allah’tan başkasına duâ etmek, veya bir kuldan meded istemek

Allah’ın helâllarını helâl; haramlarını haram kabul etmemek

Allah’tan başkası adına kurban kesmek, Allah’tan başkasına adak adamak

Allah’ın kesin yasağına rağmen Allah’ın düşmanlarını, kâfirleri sevmek, küfre rızâ göstermek, kâfirlere -hidâyetleri dışında- dua etmek

Tâğutların resim ve heykelleri önünde tapınırcasına saygı göstermek

Allah’ı, sadece göklere ve tabiata hükmü geçen bir zat olarak kabul edip, yeryüzünü insanların kendi bağımsız arzularına bırakıp Allah’ı dünya işlerine karıştırmamak, insanların sosyal ve siyasal ilişkilerini düzenleme konusunda Allah’ın dışında otoriteler tanımak

Fayda ve zararı Allah’tan bilmemek, “şu doktor benim hayatımı kurtardı” , “frene basmasaydı ölmüştüm” , “şu hap bana şifa veriyor, beni iyi ediyor” “Devlete karşı çıkılır mı, ezer geçer”

İbâdet kapsamına girecek tüm amelleri, sadece Allah için yapmamak, gösteriş veya dünyevî bir menfaat için yapmak. (Kavram tefsiri)

 

 

 

2- Peygamberlere yönelik küfür sözler: Peygamberlerin Allah’ın emir ve nehiylerini bildiren kişiler olduğunu öğrendikten sonra onların her getirdiğini tasdik edip, iman etmek farzdır.

 

Bizim peygamberimize iman etmek demek ise şu demektir. Onun peygamberlerin sonuncusu olduğuna, şeriatının kıyamete kadar baki kalacağına iman etmektir. Peygamberimizin peygamber olduğuna inandığı halde onun son peygamber olduğuna inanmayan mümin değildir. Bir kimse peygamberlerin bazılarına inanmaz, peygamberlerden birini ayıplar veya sünnetinden birini beğenmez veya inkar ederse kafirdir.

 

Bir kimse peygamberimizin sünnetini, hadisi şeriflerden birini hafife alır veya mütevatir hadislerden birini reddeder veya ben böyle sözleri çok işittim diye istihza ederse kâfirdir.

Bir kadınla bir erkek şahitleri olmadığı halde birbirleriyle nikâhlansalar ve Allah ve Peygamberini şahit tutarım veya Allah ve Meleklerini şahit tutarım derseler kafir olurlar.

 

Bir kimse Rasulullah Benim kabrimle minberimin arası cennet bahçelerinden bir bahçedir buyurmuştur der de diğeri de istihfaf ederek ben orada hasırla minberden başka bir şey görmüyorum derse kafir olur.

 

3- Kuran-ı Kerime, namaza, zikre, ve buna benzer diğer hususlarla alakalı küfür sözler:  Kuranı Kerimden bir ayeti inkar eden veya kuranı, mescidi ve dinen hürmet gösterilmesi gereken yerleri hafife alan, Kuranı Kerimden bir yeri beğenmeyen, alaya alan veya hatalıdır diyen kimse kafirdir.

Kuran-ı Kerim lafız ve manalarıyla mahluktur diyen kafirdir.

Kuranı kerimi musiki aletleriyle beraber okumak  okunurken alkışlamak ve buna benzer davranışlar da bulunmak küfürdür.

Zikirle alay eden, içki içerken, zina ederken ve haramlığı sabit olmuş bir şeyi yaparken bismillah diyen kafirdir. Zar  ve remil atarken ve küçük taşlarla fala bakarken bismillah diyen kafirdir. Haram bir şeyi yedikten ve içtikten sonra Elhamdülillah diyen kimse kafirdir. Eğer alışkanlık yaptığından  dolayı demiş ise günah işlemiştir.

Bir kimse fasık bir adama namaz kılda namazın lezzetini alasın dediğinde o da sende namaz kılma ki namazı terk etmenin tadını alasın dese kafirdir. Bir kimse kendisine namaz kıl diyene bekle ramazan gelsin de kılarız derse kafirdir. Yine namaz kıl diyen birine sen kıldın da ne oldu diyen kafirdir. Ezanı alaya alan veya bu ne biçim bir sestir veyahut da  bu çan sesidir diyen kafir olur.

 

Namaz, oruç, zekat, hac, gusül, cihad, öğrenme, öğretme, itaat, sabır, şükür, helal yemek, kanaat, tevekkül, kadere rıza, tevbe, ihlas, şeytane düşmanlık, kuranı delil kabul etmek, Allah için sevip ve buğz etmek, Allah’tan korkmak, doğruluk, şefkat, haya, şirk, tekzip, zina, içki, katl, rüşvet, livata, harpden kaçmak, ana-babaya eziyet, yetim malı yemek, faiz yemek. Bunların haram olduğunu  inkar eden veya şüphe eden kafirdir.

Allah’ın rahmetinden ümit kesmek, Allah’ın azabından emin olmak, yol kesmek, kumar oynamak, hırsızlık yapmak, gıybet, ihanet, harama şehvetle bakmak, israf, avret yerini açmak, nimete nankörlük, riya, cehalet, kin, gaddarlık, münafıklık, fitnecilik, heva ve hevese uymak, Kuranı Kerimi kendi kafasına göre mana ve tefsir etmek, günaha izin vermek, hayızlı karısına yaklaşmak, şehadeti gizlemek, iftira etmek, küçük günah işlemeye devam etmek, kahin ve müneccimleri tasdik etmek, adaletten uzaklaşmak, vefa ve emaneti terk etmek. Haram olduğunda icma olunan hususları inkar eden veya şüpheye düşen kimse kafirdir.

 

4- İlme ve Alimlere karşı söylenen küfür sözler: Alimleri hafife almak küfürdür. Bir alime alimcik demek veya fazilet erbabından birine alay  kastı ile ulvice adam demek küfürdür. Bir alimin fakihin veya fazilet sahibi birinin ağzına küfür etmek küfürdür. Böyle bir şahsın karısı icmaen üç talakla  boş olur.

Bir kimse birine ciddi veya şaka olarak ilim mclisine gitme gidersen karın senden boş ve sana haram olur derse kafir olur. Kahrolsun şeriat diyen kafirdir. Bir adam din alimlerine filan kimselerin hocaları safsata  ve hikayeler öğretiyor veya dediklerinin hepsi boş, yalan derse kafir olur.

 

 

5- Değişik mevzular da küfür sözleri:  iman ziyadeleşir ve noksanlaşır diyen kimse kafir olur. Sen Müslüman değimlisin?     Diye soran kimseye hayır diye cevap veren kafirdir. İçkiyi çok seviyorum onsuz yapamıyorum diyen için kafirdir denilmiştir. Çünkü haramlığı kesin olan bir şeyi helal görmüştür.

Zulmün, zinanın, haksız yere adam öldürmenin haram olmamış olmasını temenni etmek küfürdür.  Bir kimse haram bir maldan bir fakire tasadduk eder de bundan sevap umarsa kafir olur.  Bir kimse bir müslümanın ağzına küfür ederse kafir olur. Karısı da boş olur. Yemeğe cima kelimesiyle söven kimse kafirdir.

 

Bela ve musibetler de daha ne yapacaksın yaptığın ne kaldı ki  diyen kimse kafirdir. Bir kimse bir günah işlese biri de ona tövbe et dese öbürüde ne yaptım ki tövbe ede cem dese kafirdir. Yabancı bir kadını öptükten sonra bu helaldir diyen kafir olur. Yahudi, Hıristiyan veya Mecusilere benzemek kastıyla giydikleri elbiseleri giyinmek küfürdür.

 

Bir kimse diğerine sana ve Müslümanlığa lanet olsun derse kafiridir. Bir kimse ezan okuyan birine yalan söylüyorsun derse kafir olur.  İçkinin haram oluşu kuran da sabit değildir diyen kafir olur. Sarhoşlu veren bir şeyi içmeyi helal gören kafir olur.

 

Bir kimse birinin gelişi veya buna benzer hallerde kurban keserse kafir olur. Güzel bir Hıristiyan kızı gördüğünde keşke Hıristiyan olsaydım da  şu kızı alsaydım diyen kafir olur. Bir kimse dünya da ekmek lazım ahirette ne olursa olsun derse kafir olur. Bir kimse birsi için Allah bunu niye yarattı sanki derse kafirdir.

 

Ahirete yönelik Küfür sözler: Bir kimse Kıyameti, Cennet ve Cehennemin varlığını, amellerin tartılmasını, sıratı, hesabı, insanların amel defterlerini, Şefaatı, inkar ederse kafirdir. Çünkü bu konuyla  alakalı Kitap, Sünnet ve icma vakidir.

 

 

Zorla küfür sözlerini söylemek: Bir kimse küfür sözleri söylemek zorunda kalırda kalbi imanla dolu olduğu halde o sözleri söylerse hiçbir şey lazım gelmez.

 

 

Küfür sözlerin hükümleri ve kaideleri

1-              Küfre götürdüğü hususunda ittifak edilen lafızları söyleyenlerin amellerinin heder olduğu icma ile sabittir. Mesela  Mürted bunlardandır. Yeniden iman ettiğinde daha önce hac yapmış ise haccı iade eder.

 

 

2-              Küfür olduğunda ihtilaf edilen sözleri söylemek tecdidi nikah (yani nikahı yenilemek)  yapması, tövbe etmesi ve bu lafızdan dönmesi emredilir.

 

 

3-              Hata ile söylenen elfazı küfür küfre götürmez. söyleyen mümindir. Tecdidi  nikah ile emir olunmaz ancak tövbe ve istiğfar etmesi gerekir. Birinci ve ikinci maddelerde zikri geçen elfazı küfrün bahsettiği meselelerden biri de erkeğin tecdidi nikah ile emir olunması idi. Acaba kadınlardan böyle lafız sudur ederse durum ne olacak? Alimlerin çoğunluğuna göre kadın da tecdidi nikahla emir olunur. Bir kimse elfazı küfürden birini söylerse bakılır. O lafız bir çok yönlerinden küfrü icap ettirmesine rağmen, bir ciheti ile küfrü icap ettirmiyorsa, o kimsenin küfrüne kail olunmaz. Bu Müslümanlara kolaylık olması içindir.

Daha geniş bilgi için Akaid-İtikad eserlerine müracaat edilsin.